Wednesday, June 3, 2009
در فن بیان و نگارش٬ مفهومی داریم به نام Filler (پرکننده). فیلر ها کلماتی هستند که چیزی به معنی عبارات و جملات اضافه نمی کنند. تنها کاربرد این عبارات برای کش دادن و طولانی کردن متن یا خطابه است. عباراتی مانند «اساسا»٬ «اصولا»٬ «کلا»٬ «به اصطلاح»٬ «ببینید»٬ «چیز»٬ «فلان»٬ «در حقیقت»٬ «واقعا» و ... از این گونه اند. استفاده‌ی پیاپی از صفات مترادف نیز در همین طبقه دسته بندی میشود. برای مثال خطاب کردن ملت٬ به همراه صفاتی از قبیل «عظیم»٬ «بزرگ»٬ «بزرگوار»٬ «رشید» و ... در یک جمله چیزی نیست به جز اِطناب مُمِل.

مطمئن نیستم که مشکل حرافی در محاورات و متون فارسی در عصر حاضر٬ برمیگردد به ذات فرهنگ و ادبیات فارسی یا موضوعی است که بعد از انقلاب اسلامی تشدید شده است. چون تخصصی هم در این زمینه ندارم از اظهار نظر در این مورد پرهیز می کنم. اما این گونه سخن گفتن را به وضوح در صحبتهای تمامی کاندیداهای ریاست جمهوری می بینم. (اینجا می توانید نمونه هایی از این گونه سخن گفتن را در فیلم انتخاباتی آقای کروبی ببینید.)

شاید اشکال از این است که هیچ کدام از این افراد٬ موسوی٬ کروبی و احمدی نژاد دارای تحصیلاتی در رشته های مرتبط با حوزه‌ی سیاست و حقوق نبوده و در نتیجه سخنرانان خوبی نیستند(البته استثنا همواره در طول تاریخ وجود داشته که این آقایان جزء این استثناها نیستند.). احمدی نژاد متخصص شهرسازی و عمران است٬ موسوی معمار و مهندس عمران و کروبی هم گویا لیسانس ناپلئونی در الهیات دارد. در این میان گویا فقط رضایی دکترای اقتصاد دارد. (کاری به میزان اعتبار این مدارک نیز نداریم.)


بعد از دیدن فیلم مناظره‌ی میر حسین موسوی با احمدی نژاد می بینیم که این موضوع در مورد این دو نفر هم صدق می کند. موسوی منسجم صحبت نمی کند. از الفاظ «چیز» و «واقعا» بیش از اندازه استفاده می کند. «من از همه‌ی بیننده ها و تماشاکننده ها تشکر می کنم» برابر است با «من از همه‌ی بیننده ها تشکر می کنم.» (بماند که تشکر کردن از بیننده ها آن هم توسط کاندیدا در اینجا موضوعیت ندارد.) و عبارت دوم تنها برای کش دادن حرف استفاده شده است. نه موسوی و نه مشاورانش متوجه نیستند که ابطال مصوبه‌ی مجلس با «چغلی کردن» نزد رهبر٬ نباید به عنوان یکی از افتخارات نخست وزیر سابق در فیلم تبلیغاتی او استفاده شود. در مناظره با احمدی نژاد٬ حتی آنقدر مطلب برای گفتن نداشت که در پایان ۱ دقیقه وقت اضافه آورد.

هیچ یک از دو کاندیدا به طرف مقابل خود احترام نمی گذارد. هر دو با یکدیگر از موضع ناصح صحبت می کنند. احمدی نژاد از فساد بی حد و حصر در کشور می گوید و حتی از اشخاص حقیقی نام می برد اما تاکنون هیچ کاری در این مورد نکرده و نمی کند. هر دو فقط حرف می زنند٬ اما حتی حرف زدن آنها هم درست نیست.


آنها آرام آرام مخاطب را به جایی می رسانند که تنها دهانهایی می بیند که باز و بسته می شوند و کلماتی نامفهوم را بیرون می ریزند. کلماتی که مغز تو مخاطب را میخورند و بر اعصابت سوهان می کشند.

پی نوشت: همه‌ی «چیزهای» میرحسین



در همین زمینه:
نیک آهنگ کوثر: مجموعه کارتون‌های چیزستان "چیز" حسین موسوی (نیکاهنگ)
blog comments powered by Disqus